KONUŞAMAYAN ÇOCUKLAR

Oyun parklarını seviyorum. Hem kızımı eğlendiriyorum hem de başka çocukları gözlemleme imkanına sahip oluyorum. Ve tabi annelerle de konuşuyor, bilgi paylaşımında bulunuyoruz, onların tecrübelerini öğreniyor, bazen de kendi tecrübelerimden bahsediyorum. En son “çocuğu 2.5 yaşında bir erkek çocuğu olan ve hala konuşamayan” olan bir anne ile konuştuk. Daha bunun gibi birçok konuşamayan çocuğa şahit oldum.  Üstelik bu çocuklarda anatomik ya da fizyolojik nedenlere bağlı dil bozukluğu da yoktu. Hepsinin ortak noktası, ek gıdaya başladıkları aylarda televizyon ile tanıştırılmaları ve daha ileriki dönemlerde de tablet, bilgisayarla gereğinden fazla zaman geçirmeleriydi.

Çocuklar hiç televizyon izlemesin ya da teknolojiden bihaber büyüsünler demiyorum. Fakat her şeyin vakti ve bir sınırı var. Ben 0-2 yaş döneminde çocuklara televizyon izlettirilmemesi taraftarıyım, tablet ve bilgisayar konusuna girmiyorum bile. Tabi birkaç kaçamakla başınıza karalar bağlamanıza da hiç gerek yok. Ancak aşırı ve sürekli izlettirme durumunda çocuğunuzun dil gelişimini büyük bir tahribata uğratmış olacağınızdan emin olun. Şahit olduğum bir kaç örnek:

Eskiden çalıştığım kurumda 33 aylık bir çocuk vardı ve temel ihtiyaçlarını dahi söyleyemiyordu. Annesi ile konuştuğumda ise “Konuşamıyor ama çok zeki, tableti benden iyi kullanır. Öğretmedik de, kendi öğrendi” diye övüne övüne anlatmıştı. Başka bir 30 aylık çocuğun annesi ise “televizyon iyi değil ama iş yaparken mecbur açıyorum peşimde dolanmasın diye” demişti. Bu çocuk ise kelimeleri tek tük ve yarı anlaşılır bir şekilde söylüyordu ve cümle kurduğuna ise çok nadir şahit olmuşumdur. Bir de “pepe”ye tam anlamıyla hayran olan 29 aylık bir çocuk vardı. O da derdini tek tük kelimelerle anlatmaya çalışırdı ve onu tanımayan, diline aşina olmayan ne dediğini çözemezdi.

Maalesef teknolojiyi yerinde ve dozunda kullanmamanın başımıza açtığı dertler bunlarla da sınırlı kalmıyor. Kendini ifade edemeyen çocuk asabi olmaya başlıyor, zamanla uyumsuzluk problemleri ortaya çıkıyor, dışlanıyor ve sosyal-duygusal gelişimi sekteye uğruyor. Ayrıca aşırı tv ve bilgisayar kullanımına bağlı olarak dikkat eksikliği ortaya çıkıyor ve akademik becerilerde yetersizlik göstermeye başlıyor, bu da bilişsel gelişimini olumsuz yönde etkiliyor.

Peki Ne Yapmalıyız?

Teknolojinin eline verdiğimiz ipleri derhal çekip almalı ve her zamankinden sıkı tutmalıyız artık. Bu çok da zor değil. Çocuğum buna hazır mı demeyin. Önce kendinizi sorgulayın. Acaba siz hazır mısınız bu yoğun tempoya? Zaten kendi rahatınız için koymadınız mı çocuğunuzu televizyonun önüne? Kesinlikle suçlayıcı olmak istemem ama çocuklarımıza karşı tutum ve davranışlarımızı inceden inceye gözden geçirmemiz gerekir.

Bu noktada kendimize bazı sorular sormamız gerekir. Sorular soralım ki sorunlarımız netleşsin. Sorunlarımız netleşmeden çözüme ulaşmamız imkansız denecek kadar zordur. İşte sorular, tabi siz kendinize göre çeşitlendirebilirsiniz:

Günde kaç kez çocuğunuzun sizle iletişime geçme isteğini karşılıksız bırakıyorsunuz ve neden?

Bebeğiniz size seslendiğinde ona en azından bir tebessümle olsun karşılık verebiliyor musunuz?

Çocuğunuzun sorduğu sorulara cevap veriyor musunuz? Ya da durun; çocuğunuz size en son hangi soruyu sordu?

Çocuğunuzla en son ne hakkında konuştunuz?

Çocuğunuz en son hangi çizgi filmi izledi? Yoksa neler izlediği konusunda bir fikre sahip değil misiniz?

Çocuğunuz çoğu zaman tv ve bilgisayar karşısında yalnız mı kalıyor? Siz bundan rahatsız oluyor musunuz?

Çocuğunuza en son ne zaman ve hangi öyküyü okudunuz ya da ona en son hangi masalı anlattınız?..

Bu sorular sadece anneler için değil; aksine, ben bunları en çok, çocuk yetiştirme işini sadece annelerin üzerine yıkan babalar için yazdım. Çünkü babalar üzerlerine düşen sorumluluğu yerine getirilerse ancak, kendilerinin mutlu eşleri ve çocuklarının da mutlu anneleri olacaktır. Tecrübe ile sabittir : )

Son olarak;

Mutlu anneler = mutlu çocuklar = kendine ve topluma faydalı bireyler 


Tuğba Kadiroğlu