ÇOCUKLARDA İNATLAŞMA

 

2 yaş civarı çocuk yavaş yavaş anneden kopmaya ve bağımsızlaşmaya başlar. “ben yapacağım”, “hayır”, “istemiyorum” gibi ifadeleri sık duymaya başlarız. Çocuk artık bir benlik inşa etmeye başlamaktadır, keşfetmek, deneyimlemek ister. O yüzden 2 yaş sonrasından itibaren okul öncesi döneminde çocuğun inatlaşması doğaldır hatta sağlıklı bir süreçtir.

Bu dönemde anne-babanın olur olmaz her şeye “hayır” demesi çatışmaları yanında getirir. Çocuğun güvenliği söz konusuysa çocuğa tabi ki  hayır denmelidir. Fakat ortada hayat memat meselesi diyeceğimiz bir durum yoksa çocuk biraz daha serbest bırakılıp keşfetmesine fırsat tanınmalıdır.

Okul öncesi dönemi sonrasında çocuk inatlaşmaya devam ediyorsa, anne-babanın her dediğini hiç düşünmeden reddediyorsa, çocukla ilişkinizi ve bağınızı gözden geçirmeniz  gereklidir.

Bu noktada bazı soruları kendinize sormanız ve düşünmeniz gerek:

Çocuğunuzla ekrandan uzak, kaliteli vakit geçiriyor musunuz?

Çocuğunuzun dünyasına karşı ne kadar ilgilisiniz?

Kahvaltı sofralarında, akşam yemeklerinde ne konuşuyorsunuz?

Öfke kontrolünüz var mı? Tepkisel misiniz?

Eşinize ve çocuklarınıza karşı kontrolcü müsünüz?

Ayrıca hem okul öncesi dönemde, hem de okul dönemi ve ergenlik döneminde çocuğun her isteğine, her söylediğine karşı otomatik bir şekilde hayır demeyin, hayır dediğiniz durumları fark edin. İsteğinin makul olup olmadığını değerlendirmek için “bir düşüneyim” diyebilirsiniz.

7 yaş sonrası evinizde düzenli aile toplantıları yaparak çocuğun kendisini ifade etmesine zemin hazırlamış olursunuz.

Bir konuda  hayır diyorsanız bunun gerekçesini söyleyin ve konu hakkında onun da kendisini ifade etmesine fırsat tanıyın.

Örneğin 14 yaşındaki kızınızın akşam on bire kadar dışarıda olmasını istemiyorsanız “kötü kız mı olacaksın, otur oturduğun yerde” diye bağırmak yerine ona “bak kızım haberlerde, orda burada kötü şeyler duyuyorum, senin için endişeleniyorum , o saatte dışarıda olman uygun değil” gibi bir konuşma yapabilirsiniz. Bazı durumlarda verilecek cevap tabi ki hayır demektir. Konu ne olursa olsun çocuğun kendisini ifade etmesine izin verin, içine atmasın.

Özetle; çatışma yaşadığınız konuları düşünün, küçük çocukların keşfetmelerinin önündeki engelleri kaldırın, 4-5 yaşlarından sonra çocuklarınızın kendilerini ifade edebilmelerine zemin hazırlayın. Aile toplantıları, kahvaltı sofraları,  akşam yemekleri, akşam yatmadan önceki 10-15 dakikalık zaman dilimleri çocukların en alıcı olduğu saatlerdir.

Tuğba Kadiroğlu

Çocuk Gelişimciu